Çevirmenliğe Giden İlk Adımlar

Genç Çevirmenler İçin Yol Rehberi

Çevirmenlik oldukça zor ve çok yönlü bir bilgi birikimi isteyen bir meslektir. İşimiz sanıldığı gibi çeviri yapıp, arkamıza yaslanmak değildir. Bir diğer yanlış ise bir süre sonra belli alanlarda uzmanlık kazandığınız zaman her şeyin artık daha kolay olacağı yanılgısıdır. Çevirmenlik, emeksiz bir iş değildir. Bu ilk senenizde de 40 yıl sonra da böyle olacaktır. Entelektüel birikim açısından önemli olduğu mesleklerin başında gelir. İşimiz dünyadaki iletişimin devamını sağlamaktır. İki dil arasında iletişimsizlik yaratacak her türlü etkeni ortadan kaldırıp, kişileri aynı noktada bir araya getirmektir.

Öncelikle size çeviri için proje veren işveren, kusursuz bir iş ister. Böyle bir istekte haksız sayılmaz. Çünkü dünyada birçok şirket çevirmenler aracılığı ile dünyanın farklı noktalarındaki kurumlarla bağlantı kurarak iş yapar. Çevirmenin yapacağı en ufak hata bütün bağlantıları başlamadan bitirebilir. Bu açıdan çevirmenlerin yaptığı iş son derece kritiktir.

Çevirmenlik Mesleğinde Öğrenmenin Sınırı ve Yaşı Yoktur

Bilimsel ve bilgisel gelişim dediğimiz kavram bundan 300 – 400 yıl önce daha yavaş gerçekleşirken, günümüzde herhangi bir gelişmenin yaşanmadığı bir gün neredeyse yoktur. Hemen her alanda birçok gelişme yaşanmakta ve bunun takip edilmesi gerekmektedir. Örneğin bir kardiyolog, sadece kardiyoloji ile alakalı bir öğrenim süreci ve gelişimsel sürecin takibini yapar. Ancak çevirmen pek çok alanda uzmanlık kazanabileceği için o alanların takibini ve öğrenim sürecini belirli bir plan içinde yapmak zorundadır. Çeviri yaptığınız alanların takibini kendiniz sağlayacaksınız. Kimse çevirmenler için özel olarak bu şekilde eğitim ya da konferans vermemektedir.

Çevirmenlik sektöründe ise birden fazla uzmanlık alanında çeviri yapacak yetkinliğe ulaşabilirsiniz. Ancak uzmanlık alanlarınızın fazlalığı sizin öğrenme sürecinize olumsuz etki yapabilir. Konuyu örnek ile açıklayalım; teknik alanda çeviri yapan bir çevirmensiniz. Bu alanda yıl içerisinde birçok gelişme yaşanmaktadır. Oldukça geniş bir bilgi gerektiren bu çevirmenlik türündeki yaşanan yenilikleri takip etmediğiniz durumlarda yaptığınız çeviriler eksik kalabilir. Bu da size çeviri yaptıran şirketin eksi yönlü etkilenmesine sebep olabilir.

Araştırmayı Seviyorsanız Çevirmenlik Size Göre

Alanımızla ilgili araştırma yapmak dışında entelektüel bir birikim de önemlidir. Sadece kendi belirlediğimiz alanla alakalı araştırma yapmak bizi kısır döngüye sokar. Bazen çeviriler çok yönlü bir bilgi birikimine ihtiyaç duyar. Özellikle edebi eserler bu yönde birikimi istemektedir. Örneğin polisiye alanında bir edebi eser çevirisi yaptığınızı düşünelim. Bu tarz romanlarda polisin haricinde, birçok teknik eleman ve kelimeler de vardır. Bu noktada bilmediğiniz kelimeleri araştırmak oldukça önemlidir. Teknik kelime benim alanım değil demek çevirmenliğe aykırı bir davranış olacaktır.

Sadece edebi olarak düşünmek değil, yeri geldiğinde bilimsel de düşünebilmek adına entelektüel seviyeniz burada devreye girmektedir. Kendinizi ne kadar geliştirmişseniz yapacağınız çeviriler de bir o kadar kaliteli olacaktır.  Araştırmayı sevmek çevirmenliğin ana maddelerinden birisidir.

Okuma alışkanlığı da çevirmenliğin üzerinde büyük etkiye sahiptir. Bir çevirmen adayının ya da çevirmenin mutlaka okuma alışkanlığı olmalıdır. Yalnızca kendi alanınızla alakalı okuma yapmamalısınız. Fazladan bilgi sizi daha çok geliştirir ve aranan kişi yapar. Bunun dışında çeviri işlerinize geniş perspektiften bakma şansını elde edersiniz.

Kültürel Alanları Bilmek Önemlidir

Sadece dil bilmek ne yazık ki yeterli değildir. Kaldı ki işimiz motamot çeviri yapmak değildir. Öyle olsa idi bu işi biz insanlar değil makineler yerimize yapardı. Bizler kültürlerarası iletişimin sürmesi için çalışıyoruz. Dili bilmek ilk adımdır. İkinci adım iki dilin kültürünü de özümsemektir. Peki, neden özümsemeliyiz? Kaynak dilden aldığınız bir metni hedef dile çevirirken kültürel farklılıklara dikkat etmezsek çevirimiz hem eksik kalır hem de hedef dilde kültürel anlamda yanlış anlaşılmalara sebebiyet verebilir. Kaynak dilde söylenen bir söz kaba ve yanlış gelmezken, hedef dilde direkt çeviri yaptığınızda kaba ve yanlış bir söz öbeği ya da kelime olabilir. Bu açıdan baktığımızda çeviri yaparken mutlak suretle kültürel aşamaya dikkat etmeliyiz.

İki Dile Hakim Olmak

İki dile hakim olmak demek tüm alanları ile içselleştirmek demektir. Kültürel alanı yukarıda yazdık bunun dışında dil bilgisi konusunda kendinizi yetiştirmelisiniz. Hem kendi dilinizin hem de çeviri yaptığınız dilin, kurallarını iyi benimsemelisiniz. Öncelikle kendi dilinizin kurallarını öğrenmelisiniz. Eğer bilmiyorsanız diğer dilin kurallarını bilmek size bir şey kazandırmayacaktır. Kaldı ki dilinizin kurallarına hakim değilseniz, yabancı dilin kurallarını öğrenmeniz son derece zor olur.

Akademik Eğitim Gereklidir

Akademik eğitim her daim önemli bir süreçtir. Zaman zaman çeviri bürolarına, yurtdışında belli süre yaşamış ve çeviri yapabileceği dile getiren kişilerin başvuruları söz konusu olmaktadır. Ancak dili konuşmak ve dilin çevirisini yapmak aynı şey değildir. İster sözlü çeviri isterse yazılı çeviri olsun akademik eğitim almak, çevirmenlik yapmak için birincil şarttır. Dilin incelikleri, kuralları ancak ve ancak bir eğitim kurumu içerisinde öğrenilebilir. Bu nedenle akademik eğitim oldukça önemlidir.

Staj Yapmalısınız

Öğrenim süresi bitip, mezun olduğunuzda iş bulmak zorlu bir süreçtir. Bu aşamayı çabuk atlatabilmek ve bir an önce mesleğe atılmak için okuldayken staj yapmalı ve bu işi ciddiye almalısınız. Okulunuzun zorunlu stajının dışında boş vakitlerinizde kendinizi geliştirecek ve uzmanlık kazanacak bir etkinlik içerisine girerseniz, okulunuzdan mezun olduğunuzda iş bulmakta zorlanmazsınız. Çünkü bir çeviri bürosu, çevirmeni kadrosuna alırken ilk önce yaptığı işlere ve uzmanlık alanına bakmaktadır.

İvogsan, Okuldur, Ekoldür

İvogsan Uluslararası Dil Hizmetleri Sağlayıcısı, çevirmenlerin sektöre ilk adımı attıkları okuldur. Bu bağlamda sektörümüze yeni katılan arkadaşlarımıza yol göstererek, ileride hangi alanda daha başarılı olabileceklerini görmelerine imkan sağlıyoruz. Bizler sadece çeviri yapmıyoruz, yeni çevirmenlerin sektöre kazandırılması için de mücadele veriyoruz.